alweer 26 augustus 2017... was het vorig jaar ook rond deze tijd
Alweer 26 augustus (was het vorig jaar rondom deze tijd ook)
Engelse les... maar anders dan vorig jaar. We hebben vier meisjes gevraagd voor Engelse les (eigenlijk zes: 4 uit Zimnitsa en 2 uit Dabovo. Alleen uit Zimnitza zijn gekomen). Ik heb redelijk bewust gekozen voor twee meisjes uit het kamp, die ons dus al kennen (Yana en Iskra) en twee meisjes die niet naar het kamp mochten omdat ze niet iedere week naar de kerk gaan (Ani en Radiana). Vaak zijn ook pastors nog opgevoed met een straffende God.
Zondag ben ik naar Zimnitza gereden; het was nog aardig warm. Moeders, een pa en een broer stonden bij de kerk in Zimnitza. Al heel bijzonder dat ze ons hun dochter toevertrouwen. Dat heeft ook wat jaren gekost. Maar na vorig jaar zes meisjes in ons huis te hebben gehad, is het positiever geworden. We rijden een wat lange weg terug. Wagenziekte voorkom ik daarmee een beetje. Ik vermijd Shipka; een bergweg met veel haarspeldbochten. Sjannie heeft alles keurig in orde gemaakt in ons huis. We hebben geen vertaalster in huis. Gelukkig is er een aardige mevrouw bij onze buren, die een en ander aan hen uitlegt.
Het weer is een beetje veranderd. Tot donderdag is het fris; overdag is het amper 25 graden. Te fris om te gaan zwemmen. Pas de laatste dag gaan we naar het zwembad hier in de buurt.
Toch hebben we een groot deel van de Engelse lessen buiten kunnen geven: maar een keer bij ons binnen en een keer bij Rositsa. Rositsa? Ze heette toch Elly? Ja, vorig jaar nog wel. Maar ze heeft haar naam niet veranderd; we hebben de lerares veranderd. Elly, onze buurvrouw, heeft vorig jaar les gegeven aan de zes. Beleefdheidshalve heb ik haar weer gevraagd; de oplossing gaf ze zelf aan: we gaan naar de Zwarte Zee. Rositsa heeft vorig jaar al aangegeven om les te willen geven als ze beschikbaar is. Nou, dat was ze nu voor ons. We hebben heel goede afspraken met haar kunnen maken; geen moeilijke grammatica, maar zoveel mogelijk conversatie en de dagelijkse dingen. Ze heeft dat heel erg goed gedaan; ze heeft daarmee ook een band met de 4 gekregen, die echt heel blij met haar waren. Ze gaf speels onderwijs en dat werd goed opgepakt. Achteraf heeft ze verteld dat het echt ooit haar verlangen was om aan Roma-meisjes les te geven. Dat hebben we zomaar voor haar geregeld . Ze heeft ook nog iets anders gedaan. Het was al na de eerste les toen ze tegen me zei: Yana heeft slechte ogen. Ze heeft echt een bril nodig. Ik zei: we zullen zien wat we kunnen doen. Onze kerk heeft zegengeld meegegeven; dus we kunnen haar financieel wel helpen. Rositsa spreekt met Yana. Deze zegt dat haar moeder niet wil dat ze een bril draagt. Maar na enig heen en weer praten bleek dat moeders daar geen geld voor had. Een bezoek aan een opticien in Gabrovo bracht uiteindelijk duidelijkheid; ze had nu al minus 4. Samen met Mira (vertel direct wie dat is) alles geregeld en afgelopen donderdagmiddag konden we Yana bewonderen met een nieuwe bril. Ze is super blij en dankbaar dat dit haar overkwam.
We hebben ook een Ani in huis. Ongelooflijk verhaal. Met haar dertien jaar (ze is nu zeventien) uitgehuwelijkt; met haar veertien een kindje en nu gescheiden. Het kind heeft ze afgestaan. Lijkt toch een verhaal uit de Middeleeuwen. Dat meisje is bij ons voor de Engelse les. Een beetje te wereldwijs; haar zus Nedi ken ik al 8 of 9 jaar; een goede vriendin van Daniela (weet u nog dat ze in het team van het jongerenkamp en outreaches zat?). Ze heeft kiespijn.. de beste oplossing is natuurlijk paracetamol. Daar gaan gaatjes in je tanden van dicht. Dus die slikt ze geregeld. Maar goede raad is duur: een tandarts lijkt een betere oplossing.
Onze buurman vind uiteindelijk een tandarts die beschikbaar is: ’s avonds om 10 uur in het centrum van Gabrovo. Dus met haar op stap... tot half elf in de wachtkamer en dan de werkkamer in. Na zo’n twintig minuten komt ze er uit; ze is even geholpen maar heeft een zenuwbehandeling nodig. Maar deze tandarts is pas na het weekend weer beschikbaar. Goede raad is duur en uiteindelijk stemt moeders in Zimnitza er mee in dat ze daar naar een tandarts gaat. Laten we hopen dat ze dat doet. Want de pijn is nu even geweken. Ook hier komt zegengeld op een goede plaats terecht. Schrijnend is wel dat medische hulp voor de Roma’s onbetaalbaar is. Eerlijk gezegd: in Nederland is die voor velen ook onbetaalbaar geworden.
De gewoontes van de Roma-meisjes doen ons soms versteld staan. We bezoeken met hen Etera; een soort openlucht museum. Oude Bulgaarse ambachten. Prachtige authentieke gereedschappen; huizen en wateraandrijvingen. Echt heel mooi. We moeten constateren dat het museum alleen wordt gebruikt als decor voor selfies.. en voor selfies.. en ook nog voor selfies. Maar ja.. misschien ontdekken ze ooit nog dat er meer op de foto staat dan “ik”.
Onvoorstelbaar is ook dat deze meisjes gewend zijn hun bord vol te scheppen en dan de helft te laten staan. Bij de introductie geven we meteen aan: wat je opschept op je bord eet je op. Dat was een hele week knokken. Uitgelegd dat ze beter twee keer een beetje kunnen opscheppen dan in een keer te veel. Kwartje is niet echt gevallen; onbegrijpelijk in een land waar nog steeds veel armoede is.
Een middagje zwemmen levert naast verkoeling ook weer veel selfies op. We hebben een vervelend akkefietje met een scherm van een mobieltje. Lossen we uiteraard wel op. Genade is belangrijk, maar moet ook in balans zijn.
De laatste dag en de laatse les is bij ons. Mirka is vanaf dinsdag bij ons geweest en ik heb haar vrijdagmiddag naar het busstation in Gabrovo gebracht. Mirka is een afgestuurd pedagoge, die goed Engels spreekt en die deel ut maakte van het voorbereidingsteam van het jongerenkamp en de outreaches. Ze is een vertaalschakel voor ons naar de Roma-meisjes. Ze voelt zich ook geroepen om te werken onder de Romas; speciaal met kinderen. Ze heeft zich ook deze week weer bijzonder verdienstelijk gemaakt. Waarschijnlijk komt ze volgende week weer terug. Ze geniet van de rust bij ons; ze is bezig met de buurtkinderen en is heel creatief.
Zaterdag brengen we de meisjes naar Zimnitza. Moeders en broer en zus staan ze op te wachten. Ze zijn allemaal blij terug te zijn in hun dorp; voor enkelen is een week te lang. Ze zijn dankbaar; wij omdat we dienstbaar konden zijn, dankzij onze achterban in Nederland. Dank voor alle steun. Helaas gaf afgelopen week ons internet veel storing; hopelijk wordt het beter.
Nadat we de meisjes hebben afgeleverd, zijn we via Shipka naar Popovtsi gereden; onderweg gelunched op een voor ons bekende plaats. We gaan een relatief rustige week tegemoet. Naar Dobromirka (Mission Possible); een kast inrichten; Roz ophalen in Sofia en ons voorbereiden op een week Engelse les met 6 Zimnitzameisjes en een Dabovomeisje.
Heel vervelend Levi. Weinig vogels. Eindelijk weer een grote bonte specht en vier overvliegende bijeneters. Zwaluwen laten zich nog wel eens zien en een klaagroepende buizerd maakt het rijtje vogels vol. Het oudt niet over.
Klopt... een lang verhaal. Maar er was veel te vertellen. En ik heb veel weggelaten.
Tot volgende keer. Zegen
Albert en Sjannie vanuit een inmiddels weer warm Popovtsi (overdag 33 graden in de schaduw). Het voordeel van de hoge temperaturen: je zweet maar even, want het droogt meteen op.